Centrum Dziedzictwa Kujaw Zachodnich w Łojewie k/Inowrocławia

Tytułowe Centrum mieści się w zmodernizowanym budynku dawnej Szkoły Podstawowej w Łojewie. 

 Niczego nie pragnę od życia, ani sławy- chcę usiąść na ławie prostej,sosnowej przed chałupą wybielaną- w moim Łojewie z gospodarzami, którzy mnie od dziecka znają, i z nimi gadać, radzić, przemyśliwać nad sprawami małymi, bliskimi, drogimi.
Stanisław Przybyszewski

Ta niewielka, ale bardzo urokliwa wieś położona jest malowniczo nad Jeziorem Szarlejskim, połączonym z Gopłem, jednym z największych jezior w Polsce o historycznym znaczeniu, zwanym "słowiańską wodą pamięci".

A gdyby tak........

 A gdyby tak popłynąć łodzią z Kruszwicy

spod Mysiej Wieży Notecią na Jezioro Szarlej

obok średniowiecznego grodziska

dalej Notecią spotkać Inowrocław na trasie

tam bitwa pod Mątwami jest już nam bliska

wiele ciekawych rzeczy z brzegów się kłania

urokliwa wycieczka po kujawskich wodach

w Kruszy Zamkowej rzymskie Askaukalis

szybko nasze czasy dogania

wokół wielka historia i piękna kujawska przyroda.

Istotą działalności Centrum Dziedzictwa Kujaw Zachodnich jest krzewienie tradycji regionalnych, promowanie kultury Kujaw Zachodnich, umacnianie poczucia tożsamości regionalnej, edukacja kulturalna dzieci młodzieży, integracja środowisk lokalnych a także promowanie walorów przyrodniczych i turystycznych regionu.
Ważnym aspektem działalności Centrum jest promowanie sylwetki jednego z najwybitniejszych Synów Ziemi Kujawskiej Stanisława Przybyszewskiego, poety, pisarza, dramaturga, eseisty, tłumacza literatury obcej, "Meteora Młodej Polski", "genialnego Polaka".
W Centrum zorganizowane zostały dwie stałe ekspozycje muzealne:
- Izba pamięci Stanisława Przybyszewskiego, urodzonego w Łojewie.
Wystrój sali nawiązuje do wnętrza krakowskiej kawiarni Ferdynanda Turlińskiego.
Na jednej ze ścian, podobnie jak we wspomnianym lokalu, wisi olbrzymie płótno ( oryginał znajduje się w Muzeum Narodowym w Krakowie), na którym artyści, a wśród nich między innymi Stanisław Wyspiański, J.Mehoffer, L.Rydel, W. Tetmajer, W. Wojtkiewicz, S. Przybyszewski pozostawili po sobie trwały ślad w postaci złotych myśli, wierszyków, sielskich pejzaży, portretów czy karykatur.

Od porannych do późnych godzin nocnych prowadzono tam ożywione dysputy na temat sztuki.   "Pod Białym Pawiem"gromadziła się bohema, cyganeria krakowska ze swoim mistrzem duchowym Stanisławem Przybyszewskim. Zakończeniem tych szalonych wieczorków były zazwyczaj improwizacje fortepianowe Marsza Żałobnego Chopina w wykonaniu Stacha.
(www.nieznanykrakow.com)

Wójt Tadeusz Kacprzak z grupą pasjonatów, z Waldemarem Zielińskim (fot.) na czele stworzyli to "magiczne kujawskie zjawisko kulturalne".

Wspaniale odrestaurowane pianino, może właśnie na takim grywał Stach Marsza Żałobnego Chopina.

Już wkrótce w tej izbie stanie kilka stolików i krzeseł z tamtej epoki i jeszcze bardziej będzie przypominać kawiarnię "Pod Białym Pawiem" jeśli gospodarze potrafią ją jeszcze ożywić muzyką, poezją, dysputami o sztuce i nie tylko, to sukces tego przedsięwzięcia będzie wielki.
- izba tradycji i historii Kujaw Zachodnich, w której zgromadzono zabytki kultury ludowej, a wśród nich przedmioty codziennego użytku, meble, rękodzieło ludowe itp.
Wystrój wnętrza nawiązuje do wystroju typowej chałupy kujawskiej. Drewniany bielony strop, bielone ściany, a w oknach ażurowe papierowe firanki z tradycyjnymi kujawskimi wzorami. Na ścianach święte obrazy, zdobione girlandami z kolorowych papierowych kwiatów, bibułkowe bukiety i słomiane przestrzenne kompozycje tzw. "pająki" wiszące u powały. W sali znajduje się także Para Kujawska w tradycyjnych kompletnych strojach.
( teksty Wydawnictwo Centrum Dziedzictwa Kujaw Zachodnich)

 W sąsiedztwie Centrum prywatny właściciel restauruje włąśnie okazały pałacyk i ma też bardzo ciekawe plany i pomysły.

 Nad brzegiem jeziora w Prasłowiańskim Gaju zorganizowane grupy po uprzednim skontaktowaniu się z właścicielem mogą ciekawie spędzić czas zapoznając się ze zwyczajami i obrzędami dawnych Słowian.

Chata stojąca w pobliżu dawnej szkoły już wkrótce zostanie pokryta strzechą, będzie pobielona i wyposażona jak to dawniej na Kujawach bywało i wtedy:

Siądziemy jeszcze kiedyś przed wybieloną chatą 

opodal jeziora Szarlej

Powspominamy dawne dzieje tych miejsc

Pogwarzymy o sztuce jak marzył Stachu

Pośpiewamy pieśni, będziemy recytować wiersze

Zatańczymy skocznie przy ognisku

Jak przystało na Kujawiaków.