Grudniowe Kalendarium Kujawskie

1

1885- urodził się Walerian Styś, muzyk, w latach 1924-1936 dyrygent inowrocławskich chórów "Dźwięk" i "Echo", kierownik orkiestry zdrojowej.Zmarł w 1936 r w Inowrocławiu.

2

1886- inowrocławska fara Św. Mikołaja otrzymała nowe organy. stare pochodziły z 1730 roku.

1941- mieszcząca sie w gmachu obecnego I LO niemiecka szkoła średnia dla chłopców otrzymała imię Artura Greisera (1897-1946), namiestnika tzw. Kraju Warty, byłego ucznia inowrocławskiego gimnazjum.

1988- mgr, inż. Michał Hus, zawiadowca Inowrocławskich Kopalni Soli, odznaczony został  orderem"Zasłużony Górnik PRL"

3

1927-  w Kruszwicy zmarł Adam Kwiatkowski( ur. ok. 1837), weteran powstania styczniowego, uczestnik bitwy pod Grochowiskami.

4

1341-w Łęczycy zmarł arcybiskup gnieźnieński Janisław, sędzia w procesie polsko-krzyżackim toczącym się w latach 1320-1321 w Inowrocławiu i Brześciu Kujawskim. 

1931- w Ludzisku zmarł Bolesław Brodnicki (ur. 1865), dr med. specjalista chorób skórnych i wenerycznych, senior lekarzy inowrocławskich.

5

1378- Ludwik Węgierski nadał Gniewkowo w lenno księciu Władysławowi Opolczykowi

1631- arcybiskup gnieźnieński Jan Wężyk erygował Kalwarię w Pakości.

1893- "Uroczysty obchód mickiewiczowski" zgromadził w sali Parku Miejskiego okoła tysiąca inowrocławian.

6

1910- zmarł Marceli Piotr Połczyński( Pólczyński) pseud. Kujawa (ur. 1844 w Gniewkowie), działacz ludowy, publicysta. W 1895 r. wydał powstańcze wspomnienia Bartka Nowaka.  

1953- zmarł Marcel Scheffs ( ur. 1880), bankowiec, spółdzielca, autor kilkuset artykułów, głównie z dziedziny bankowości.W latach 1915-1919 pracował w Banku Ludowym w Inowrocławiu.  

7

1907- urodził się Florian Bronicki, dr med. specjalista chorób skórnych i wenerycznych, senior lekarzy inowrocławskich.

1961- ministerstwo przemysłu chemicznego zatwierdziło do realizacji projekt budowy kopalni soli w Górze, którego głównym autorem był inowrocławianin inż. Alfons Radomski. kopalnię oddano do użytku w 1969 roku.

8 

1818- urodził się Jan Józef Dutkiewicz, artysta malarz. Ostatni okres swego życia spędził w Inowrocławiu. kierował Czytelnią Polską im. dra Leona Czaplickiego. Zmarł w 1902 roku.

1939- w mieszkaniu p. Rudnickiej róg ulic Poznańskiej i Szymborskiej powstała pierwsza komórka konspiracyjna w okupowanym Inowrocławiu.

9

1931- spis ludności wykazał że w Gniewkowie zamieszkiwało 3919 ludzi ( 3681 Polaków, 218 Niemców, 18 Żydów).

10

1892- w Łąkocinie urodził się Leon Znaniecki, dr med. w latach 1923-1939 pracował w Ubezpieczalni Społecznej i Szpitalu Powiatowym w Inowrocławiu. Był prezesem Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", członkiem wielu innych organizacji społecznych i politycznych. Zmarł w 1973 r. w Gliwicach.

11

1880- powstała cukrownia w Kruszwicy

1976- w Inowrocławiu oddana została do użytku nowa szkoła muzyczna

12

1860- urodził się w Szymborzu Jan Kasprowicz - nasz Kujawski Wieszcz. Uważany za jednego z najwybitniejszych poetów w dziejach literatury polskiej.

1976- w Szymborzu nastąpiło otwarcie "Domu Kasprowicza" w 116 rocznicę urodzin poety.

13

1523- Andrzej Oporowski herbu Sulima został wojewodą inowrocławskim

1884- w sali hotelu "Victoria' w Inowrocławiu odbyło się zebranie założycielskie Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Sekretarzem wybrano głównego inicjatora Maksymiliana Gruszczyńskiego (1861-1840). Było to pierwsze gniazdo "Sokoła" w zaborze pruskim.Niektórzy badacze uważają, że powstało ono 3 dni wcześniej tj. 10 grudnia.

1981- wraz z wprowadzeniem stanu wojennego zamarło oficjalne życie polityczne i kulturalne na Kujawach inowrocławskich. Czołowi działacze NSZZ "Solidarność" zostali internowani, inni zaś zmuszeni do podpisywania upokarzających zobowiązań.

14

1267- zmarł książę kujawski Kazimierz Konradowic

( ur. ok. 1211), twórca, fundator Inowrocławia, w 1237 r. nadał miastu prawo magdeburskie, sprowadził Franciszkanów, zastosował genialne rozwiązania prawne, urbanistyczne, handlowe, gospodarcze, które były wzorcem przez następnych ponad trzysta lat dla wszystkich nowo- tworzonych grodów i ośrodków miejskich w regionie i nie tylko. 

 

1874-  urodził się Julian Czosnowski, znany działacz społeczny z Kruszwicy, organizator polskiej administracji w 1919 r. prezes Rady Nadzorczej Banku Ludowego, Bractwa Kurkowego i Towarzystwa Pszczelarzy Nadgoplańskich. W 1939 r. rozstrzelany przez hitlerowców w lasach gniewkowskich.

15

1913- w Inowrocławiu urodził się Stefan Nowak, rzemieślnik artystyczny, znany tenisista stołowy "Cuiavii".

1928- Apolinary Jankowski został prezydentem Inowrocławia.

16

1916- urodził się Roman Minta, właściciel pierwszego na Kujawach  inowrocławskich zakładu elektrotechnicznego, najstarszy członek Rady Miejskiej w Inowrocławiu.

17

1881- w Warszawie urodził się Adam Poszwiński, dziennikarz, działacz polityczny, jeden z głównych organizatorów polskiej administracji na terenie Wielkopolski w 1919 r. W latach 1908-1917 redagował "Dziennik Kujawski" w Inowrocławiu. Stracony w 1942 roku.

18

1929- w Inowrocławiu urodził się Józef Glemp, Prymas Polski, W tymże dniu został ochrzczony w Kościele Zwiastowania NMP.

 

1973- zmarła Bożena Paprocka (ur.1933), nauczycielka, recytatorka, animatorka życia teatralnego w Inowrocławiu.

19

1852- w Strzelnie urodził się Albert Abraham Michelson, światowej sławy fizyk amerykański, badach prędkości fal świetlnych, laureat Nagrody Nobla. Zmarł w 1931 roku.

1922- w Inowrocławiu urodził się Marian Biskup, wybitny historyk- mediewista, znawca stosunków polsko-krzyżackich , profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Był współautorem i redaktorem "Dziejów Inowrocławia" oraz redaktorem "Ziemi Kujawskiej".

20

1338- w kościele Św. Franciszka w Inowrocławiu ogłoszony został pozew wzywający przedstawicieli władz krzyżackich do stawienia się przed obliczem sądu w Warszawie.

1924- inowrocławska Rada Miejska podjęła decyzję o zakupie autobusu mającego kursować na trasie ul. Solankowa- Solanki- Nowy Świat.

21

1844- urodził się Bronisław Tomasz Cybuchowski, nauczyciel Łaciny i greki w gimnazjum inowrocławskim.Zmarł w 1903 r. w Poznaniu.

1906- urodził się Dobromir Ziemowit Ziarniak, długoletni proboszcz parafii Św. Mikołaja w Inowrocławiu, więzień hitlerowskich obozów koncentracyjnych.Zmarł w 1985 r. w Inowrocławiu.

22 

1918- w Żalinowie k. Inowrocławia urodził się Kazimierz Malicki, poeta i pisarz, ostatni redaktor "Dziennika Kujawskiego" w 1939 r.

23

1894- urodził się Mieczysław Radziński, krawiec, urzędnik, działacz "Sokoła", powstaniec wielkopolski.Zmarł w 1977 roku w Inowrocławiu.

1960- urodził się w Mogilnie Jerzy Łaganowski, autor "Kronik inowrocławskich", blogger, poeta, regionalista, popularyzator historii, zwyczajów, gwary, zakochany w Inowrocławiu i Kujawach.

 

1970- zmarł ks. mjr Leopold Filipowski (ur.1894), długoletni kapelan garnizonu inowrocławskiego, budowniczy kościoła Św. Barbary i Św. Maurycego. 

24

1882- w Rąbinku k. Inowrocławia zmarł dr Zygmunt Wilkoński (ur. 1832), prawnik, ziemianin, współzałożyciel Towarzystwa Akcyjnego "Solanki Inowrocławskie", propagator postępu technicznego i ekonomicznego gospodarowania. Spoczywa na starym cmentarzu przy Bazylice Imienia NMP.  

25

1896- w formie odrębnego dodatku do "Dziennika Kujawskiego" zaczął ukazywać się tygodnik oświatowo- społeczny "Piast".Pismo wychodziło nieprzerwanie do 1917 r.( wznowione w okresie późniejszym) i odegrało w kujawskim życiu kulturalno-oświatowym poważną rolę.

1977- zmarł Czesław Domagała (ur.1912), drukarz, znany inowrocławski działacz społeczny.

 26

1958- pierwszy i jedyny występ "Kujawskiego Teatru Komedii Muzycznej' w Inowrocławiu.

27

1967- zmarł Marian Kadlec (ur. 1892), zasłużony nauczyciel języka polskiego w Gimnazjum Jana Kasprowicza. Zajmował się też harcerstwem i orkiestrą szkolną.

28   

1254-w jednym z dokumentów wymieniony został Witram, sołtys w Gniewkowie.Fakt ten dowodzi, że miasto to uzyskało prawa niemieckie już przed tą datą. 

1831- zachowała się zapiska o tym, że w okresie od 24 sierpnia do 28 grudnia zmarło na cholerę 298 inowrocławian.

29

1931- "Dziennik Kujawski"- popularna gazeta ukazująca się w Inowrocławiu w latach 1893-1939 osiągnął 10- tysięczny nakład.

1982- powstała Tymczasowa rada miejska Patriotycznego Odrodzenia Narodowego w Inowrocławiu. Jej przewodnicząca została Urszula Dobrolubow.

30

1913-urodził się Sylwester Ranus, znany inowrocławski lekarz, balneolog i internista w Sanatorium PKP, przewodniczący Kujawskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Lekarskiego.

1975- w Bydgoszczy zmarł Ignacy Kramski (ur.1907), muzyk, dyrektor inowrocławskiej orkiestry zdrojowej, nauczyciel szkół muzycznych w Bydgoszczy i Inowrocławiu, w latach 50 organizator i kierownik Młodzieżowej Orkiestry Dętej w Inowrocławiu.

31

1901- zmarł ks. Albin Barcikowski (ur.1839), proboszcz w Orłowie, represjonowany w okresie kulturkampfu.

1914- zmarła Józefa z Kloftów Kasprowiczowa (ur.1837), matka Jana Kasprowicza.Spoczywa na cmentarzu Matki Boskiej w Inowrocławiu.

1962- W Inowrocławiu zlikwidowano tramwaje.