Historyczne Opowieści Drzwi Jubileuszowych.......

 

W inowrocławskim kościele farnym pw. Św. Mikołaja zainstalowano już Drzwi Jubileuszowe wykonane przez rodzimego artystę rzeźbiarza Andrzeja Prokopiuka.

W ostatnim poście poruszającym ten temat zobowiązałem się, że wyjaśnię co przedstawiają kolejne sceny z dziejów Inowrocławia przedstawione na drzwiach do świątyni i właśnie teraz nadszedł ten moment....

W przyszłości zostaną zamontowane tablice przed kościołem wyjaśniające sceny przedstawione na poszczególnych płaskorzeźbach, ale kto zechce może już dzisiaj posłuchać historycznych opowieści w kronikach.....
 

Jak widać drzwi zostały podzielone na sześć kwater przedstawiających ważne wydarzenia i postacie z wielowiekowych dziejów Inowrocławia, całość zwieńczona została półokrągłym tympanonem.

 

Pierwsza kwatera z lewej strony drzwi, od góry przedstawia lokację miasta: książę Kazimierz Kujawski wręcza przywilej lokacyjny niemieckiemu koloniście, w tle romańska świątynia pw. Imienia Najświętszej Marii Panny (nasza bazylika, zwana potocznie "Ruiną") oraz trwające prace budowlane przy kościele i klasztorze Św. Franciszka (już nieistniejący, jego miniatura znajduje się na Placu Klasztornym, przed Teatrem Miejskim).

Sprowadzenie do miasta franciszkanów i nadanie Inowrocławiowi praw miejskich na prawie magdeburskim to lata 1237-1238.

Druga kwatera, poniżej pokazuje scenę ogłoszenia wyroku sądu papieskiego w polsko-krzyżackim procesie o Pomorze właśnie w kościele pw. Św. Mikołaja, poprzedniku obecnego, który stał w innym miejscu

( prawdopodobnie na rynku, co wynika z zachowanych zeznań uczestników procesu).

Wyrok ogłaszał ( 1321 r) arcybiskup Janisław, o czym mówi tablica z granitu wmurowana w ścianę wewnątrz kościoła, przy bocznej kruchcie.

Wielkie historyczne wydarzenie miało miejsce za panowania Władysława Łokietka, króla urodzonego i wychowanego w Inowrocławiu, który zjednoczył państwo polskie po rozbiciu dzielnicowym, jako pierwszy też ze swoim wojskiem stawił czoła armii krzyżackiej w bitwie pod Płowcami ( 27 września 1331 roku) i może właśnie dlatego brakuje mi trochę Łokietka na Drzwiach Jubileuszowych, jako wielkiego inowrocławianina, zajmującego poczesne miejsce w historii Polski.

U góry kwatery widoczna piękna panorama średniowiecznego inowrocławskiego grodu.

Z lewej strony, u dołu w kolejnej kwaterze możemy zobaczyć scenę ukazującą naradę wojenną króla Władysława Jagiełły podczas konfliktu z Zakonem, przedstawione są wnętrza zamku książęcego, królowa Jadwiga, która przepowiedziała Krzyżakom klęskę z rąk męża, widać też jeńców krzyżackich, których Jagiełło dobrodusznie obdarzył wolnością po bitwie pod Koronowem ( 10 X 1410 r.).

W ten sposób przechodzimy na prawą stronę drzwi i pierwszą kwaterę od góry, opowiada ona o narodzinach nowoczesnego miasta i uzdrowiska (przełom XIX i XX wieku ), można na niej zobaczyć szyb kopalni soli, lokomotywę przed inowrocławskim dworcem kolejowym ( budowa linii kolejowej Poznań-Inowrocław), fronton Zakładu Przyrodoleczniczego i postacie twórców uzdrowiska: Lucjana Grabskiego i dr. Zygmunta Wilkońskiego.

Zarówno Grabski jak i Wilkoński byli polskimi pionierami uprzemysłowienia, przyczynili się do rozwoju miasta i Kujaw i dlatego zapisali się w historycznej kronice na naszych drzwiach.

Środkowa kwatera po prawej stronie drzwi przedstawia okres walki z germanizacją: powstanie "Sokoła", "Dziennik Kujawski", strajk szkolny ( 17 września 1906 roku uczeń I klasy Marian Kasprzak na lekcji religii odmówił mówienia pacierza w języku niemieckim. Wydarzenie to odbiło się głośnym echem w całej Polsce i stało się początkiem strajku szkolnego), Szkołę Jerzego, nazywaną oficjalnie "I Szkołą Miejską", później znaną jako Szkoła Staszica ( po wyzwoleniu w 1919 roku), już niestety nieistniejąca, postać biskupa Antoniego Laubitza i kościół pw. Zwiastowania NMP, który za jego przyczyną został zbudowany ( 1899-1900 r.) w tym trudnym okresie.

Na ostatniej kwaterze po prawej stronie, u dołu możemy zobaczyć powstańców wielkopolskich walczących na ulicach miasta w 1919 roku o jego wyzwolenie, sylwetkę dowódcy ppor. Pawła Cymsa oraz obalenie pomnika Germanii na rynku.

No i pozostał nam tympanon: głównym jego motywem jest zabytkowy, gotycki krucyfiks z ołtarza Świętego Krzyża w tym kościele, oprócz tego są zarysy liceum Kasprowicza, a także cytaty z hymnu "Dies irae"Jana Kasprowicza i z przesłania prymasa Józefa Glempa do jego nagrody "Ku chwale" wręczanej osobom zasłużonym dla regionu.

To właśnie ołtarz Świętego Krzyża (wzmiankowany w 1472 r. ) w kościele pw. Św. Mikołaja i figura Chrystusa Ukrzyżowanego, datowana na połowę XIV w. która stała się głównym motywem tympanonu.

Myślę, że po lekturze tego posta można już śmiało iść zobaczyć drzwi na żywo i zapoznać się z bliska z pokaźną częścią dziejów naszego miasta.....