Film jak kamienie.....

 Przy okazji 80 rocznicy "makabrycznej nocy" w inowrocławskim więzieniu wybrałem się do saloniku literacko-artystycznego Biblioteki Miejskiej im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu by po raz kolejny obejrzeć, przeżyć i przemyśleć film o tym wydarzeniu.

Film o "makabrycznej nocy" jest fabularyzowanym dokumentem odtwarzającym z największą starannością ( na miarę możliwości dotarcia do faktów i szczegółów po tylu latach) to tragiczne wydarzenie, jedno z najokrutniejszych i najbrutalniejszych w historii Inowrocławia. Film został zrealizowany przez Unisławskie Towarzystwo Historyczne, reżyserem obrazu jest Sebastian Bartkowski. Koordynatorami w Inowrocławiu byli Małgorzata Zubek i Józef Adam Siej, w produkcję zaangażowało się mnóstwo ludzi pomagając dotrzeć do zdjęć, dokumentów, opowiadających wspomnienia dotyczące tego wydarzenia, także powojennej ekshumacji zwłok, pogrzebu, czy też pomagając dotrzeć do osób posiadających jakiekolwiek informacje na te tematy.

Film nakręcono niezwykle starannie, poprzednio wykonując olbrzymią pracę przy zbadaniu wszystkich faktów dotyczących tego tragicznego wydarzenia. Udało się dotrzeć do wielu dokumentów, zdjęć, rodzin pomordowanych, świadków ekshumacji, pogrzebu itd. Sfilmowano kilka godzin materiałów z wykorzystaniem fragmentów filmów dokumentalnych, fotografii, przeprowadzono wiele wywiadów i z tego zmontowano niezwykle ciekawy film w stylu Bogusława Wołoszańskiego, będącego połączeniem fabularyzowanych fragmentów z dokumentami, relacjami świadków i znakomitą narracją.

Myślę, że nastrój wydarzeń "makabrycznej nocy" najlepiej oddaje jeden z moich wierszy oparty na relacji lekarza więziennego Józefa Durzyńskiego.

Wspomnienie

Niedziela 22 października

od dwóch dni jestem lekarzem więziennym

na razie raczej lekarzem dusz

powierzali mi swe troski, obawy, rozpacz, ból

on jeden przejęty przedziwnym strachem

coś więcej czuł

zaległa cisza nocna

groźna

jak ciemnogranatowe chmury latem

z trwożliwego snu wyrwały nas hałasy

donośne komendy, strzały

kobiece krzyki

tupot podkutych butów

zgrzyty otwieranych zamków

wywoływano nazwiska

w pośpiechu kopnięciami

wyrzucano więźniów z cel

popychani, uderzani kolbami karabinów

zostali spędzeni na więzienny plac

prezydencki dziwny lęk

znajdował swój sens

potężny huk strzałów wstrząsnął więzieniem

gęsto padały ciała

ohydne, napuchłe twarze Niemców 

jak wygłodniałe tygrysy

na starożytnej arenie

widok, który do końca moich dni

przed oczyma zostanie

krew i bryzgi mózgu 

marynarką z podłogi ścierane

odgłosy bicia, jęki, śmiechy, naigrawania

wyzwiska, krzyki, kolejne strzały

wszystko mieszało się w dziki

okrutny hałas

przed świtem koniec

szarzało niebo 

oprawcy opuszczali więzienie

w blasku wschodzącego słońca

widziałem stosy ofiar

splątanych, zbratanych

bez względu na pochodzenie

jak Chrystusa jeszcze ich z szat obdarto

ciała wywleczono za mury

do rowów

zdrętwiały słyszałem głuchy trzask

każdego wrzucanego ciała

pięćdziesiąt sześć uderzeń w piach

takiego pogrzebu ta ziemia

jeszcze nie widziała.

Na pokazanych kadrach filmu pojawiają się nazwiska wielu ofiar tej tragicznej nocy.

 

Przypominam moje archiwalne fotografie z premiery tego filmu sprzed 3 lat i sylwetkę Józefa Adama Sieja, jednego z głównych sprawców tego obrazu, sam zresztą w nim zagrał odtwarzając postać Jana Gierke.

Film "makabryczna noc".

Całym sercem zaangażował się

w powstanie tego filmu

stał się on dziełem jego życia

prowadził też stronę o historii miasta

planów miał jeszcze wiele

niestety umarł przedwcześnie

Józef Adam Siej

opłakuję go szczerze

był moim przyjacielem....

Kamienie pamiętają najdłużej.......

Młode dęby i krzyż wyniosły

nie pamiętają tej straszliwej nocy

tylko napis wyryty w kamieniu

o tym przypomina

w tle więzienna panorama i sąd

październikowa gehenna odżywa

gdy czas zaciera pamięć

nie żyją  świadkowie

pamiętają już tylko kamienie

wsłuchuję się w ich opowieść.....

W cieniu więzienia

potężny głaz się wynurza

kamień pamięci o wielkiej zbrodni

przypomina nocne strzały

padające bezwładnie ciała

bestialską rozrywkę panów świata

ta pamięć na wieki

pod murem tego więzienia zostanie.

 

Zachęcam do obejrzenia tej niezwykłej filmowej lektury, tego nie wolno przeoczyć.......