Barbórka - żałoba po kopalni

Dzisiaj Barbórka, święto wszystkich górników, w Inowrocławiu dzień ten kojarzy się z przepiękną kopalnią soli, jednym z cudów Polski, Europy, świata.......zalanej, zatopionej, po której zostały już tylko fotografie, filmy i wspomnienia.
Na wzgórzu w pobliżu kościoła NMP (RUINA) na przełomie XI-XII wieku działała wczesnośredniowieczna warzelnia soli, ślady tego zostały odkryte przez ekspedycję archeologiczną prof. Cofty-Broniewskiej.
Sąsiedztwo budującej się świątyni wymusiło likwidację  warzelni. W późniejszych wiekach złoża solne były pod wyłączną administracją królewską.Faworyzowano wtedy kopalnie w Bochni i Wieliczce zapominając o złożach kujawskich.
Eksploatację naszych złóż wznowiono dopiero w XIX wieku.W latach 1835-1837podczas wierceń w poszukiwaniu wody pitnej w rejonie Starego Miasta natrafiono na solankę.
Władze pruskie w 1873 roku utworzyły firmę "SALINE", która produkowała sól jadalną warzoną z solanki.
W1920 roku po odzyskaniu niepodległości nadano polską nazwę "Żupa solna"
W latach 1884-1894 wybudowano dwa szyby. Kopalnia produkowała solankę dla zakładów sodowych "Solvaya".W 1907 roku obie kopalnie zostały całkowicie zalane w wyniku niekontrolowanego wydobycia złóż.
Nową kopalnię zbudowano po wielu ekspertyzach .w latach 1923-1926.Jej pierwszy szyb mieścił się przy ul. Poznańskiej 92 i nazywał się  SOLNO I. W latach 1956-1964 wybudowano drugi szyb  SOLNO II przy ulicy dzisiejszej Św.Ducha, gdzie mieściła się również infrastruktura i zarząd kopalni.
Następnie zbudowano nowoczesne kopalnie otworowe w Górze w 1969 roku i w Przyjmie kopalnię Mogilno w  1986 r.1 kwietnia tego samego roku przystąpiono na mocy decyzji Ministra Przemysłu  Chemicznego i Lekkiego do planowej likwidacji  Kopalni Solno.Proces ten przeprowadzono w latach 1986-1991. Natomiast w 1997 roku zniknęła z panoramy miasta wieża wyciągowa szybu  SOLNO I.
O ogromie kopalni Solno niech świadczą te liczby- łącznie zalano ługiem poprodukcyjnym z zakładów chemicznych 1400 komór o wymiarach każda 100 m długości, 20 m szerokości i 9 m wysokości, a łączna długość chodników pod miastem wyniosła 290 km.
Sól inowrocławska pod względem piękna kolorów nie miała sobie równych w całej Europie.
Strata dla miasta i regionu jest niepowetowana i trudna nawet do opisania. To katastrofa, wielka zadra w kujawskim sercu.

Dzisiaj Barbórka, święto górników

Zagra orkiestra, będzie akademia

Ach gdyby takie święto spędzić w naszej kopalni

Popatrzeć na baśniowe krajobrazy

Posłuchać znanych melodii pod ziemią

Wtedy byłoby prawdziwe święto.....bez urazy

Może Mikołaj i elfy to zmienią..........

Musisz otworzyć swoje podwoje

Dzwonek windy chcemy znowu usłyszeć

Tęczowe barwy podziwiać Twoje

I chodzić, chodzić aż będziemy dyszeć

Oddawać Twe piękno wierszem i fotografią

Tworząc albumu niekończące się strony

Być wielbicieli Twoich mafią

Niech cud zmartwychwstania będzie pochwalony

Solą tej ziemi przez wiele lat byłaś

Wierzymy że będziesz, że się nie skończyłaś

Do Boga modły w tej intencji wnoszę

Wielu wielbicieli podnosi lament

Do cudu tego dopuść Panie

W imieniu Kujaw o to proszę

Niech nam się stanie.Amen.

Kłębią się myśli, odżyły marzenia

Podobno się spełniają

Więc niech odda kopalnię 

Ta kujawska ziemia

Niech znowu czarują kolorami

Kryształowe komnaty

I wiodą do nich tajemnicze chodniki

Niech wrócą baśniowe, kopalniane klimaty

Podziemne widowiska pełne metafizyki

Płuca wypełni powietrze wyśnione

Takie marzenie to już kopalni przedsionek.

     Szkoda kopalni

Chodniki, komnaty kryształowe

Podziemne klimaty bajkowe

Wszystko zalane, zatopione

Zostały tylko pamiątki okrojone

Nic nie zastąpi tego co było
Muzea, zdjęcia to tylko namiastka
Chcielibyśmy by się odtworzyło
ale to tylko mrzonka, do diaska

Szkoda kopalni, jaskiń mieniących
gipsów, tarasów, serc lekko drżących
cudownych kolorów, tajemniczych chodników
Windy, sygnałów, prawdziwych górników

Czy straciliśmy już to na wieki?
Żyrandole, kryształy, zwisy, nacieki
wycieczki, turystów, przewodnika
tylko czasami zagra jeszcze orkiestra górnicza

Wspomnienia i piękne zdjęcia pozostały
Melancholia i smutek po stracie niemały
Górnicze tradycje nadal kultywujemy
na naszej słonej, kujawskiej ziemi.

Śnię o tym po nocach

Marzę całymi dniami

Spełnienie to jak dla więźnia

Bezkresnego nieba aksamit

Jak wiatr w nozdrzach

Dla biegnącego wilka

Tym była by dla mnie

w naszej kopalni chwilka

Jak odzyskane królewskie klejnoty

Czy przywrócony dla miasta

Jakiś wiek złoty

Dotąd bałem się o tym nawet myśleć

A to przecież możliwe

Przyniesie nasza przyszłość

Takie dni szczęśliwe?

 Gdyby wróciła do nas piękna, błyszcząca

jak prezent oczekiwany pod choinkę

baśniowe komory, tajemnicze chodniki

chciałbym przywrócić do życia choćby jej ociupinkę

czerwienie, róże, pomarańcz, złoto, zieleń i nawet błękit

światło, rzeźby, niezwykłe obrazy

magiczną różdżkę wziąłbym chętnie do ręki
i czarował, nie tylko marzył.

Ciągle, co pewien czas przypominam o pięknie zatopionej inowrocławskiej kopalni soli, o tęsknocie za nią, o możliwościach przeprowadzenie badań, ekspertyz i jeśli wypadną pomyślnie rewitalizacji części tej kopalni, zabezpieczeniu jej i udostępnieniu do celów turystycznych.
Kopalnię soli w Wieliczce zwiedza rocznie około 1,5-2 mln. turystów rocznie, oprócz tego odbywa się w niej wiele różnych imprez komercyjnych przynoszących duże dochody.
Kopalnia w Wieliczce swoim pięknem, kolorystyką soli, nie może się mierzyć nawet w niewielkim stopniu z inowrocławską kopalnią.
Przytoczone tutaj fotografie pokazują piękno, niezwykłą urodę naszej kopalni, choć jeszcze w niepełnym zakresie.
Możemy popuścić wodze fantazji i zobaczyć te niezwykłe komory po odpowiednim przygotowaniu, myślę tu o rzeźbach, specjalnie przygotowanych krużgankach, żyrandolach solnych, innych ozdobach i odpowiednim oświetleniu, które może wydobyć barwy i urodę inowrocławskiej soli.
Gdyby udało się wykonać taką inwestycję Inowrocław stałby się liderem w turystyce w tej części Polski.
Dokładając do tego przepiękne Solanki, sanatoria, zabytki, ciekawą historię miasta, walory turystyczne Noteci i później ( następna moja propozycja) sieć całorocznych basenów geotermalnych, mamy olbrzymie koło napędowe, które doprowadzi do dynamicznego rozwoju miasta, regionu, da pracę tysiącom ludzi na miejscu i zachęci młodych ludzi do pozostania na Kujawach i tutaj budowania swojej przyszłości.
Jak widać pomysł jest warty pochylenia się nad nim, lobbowania, szukania inwestorów, także za granicą, pokazywania ile można zarobić inwestując w taki projekt, szukania dofinansowania z różnych możliwych źródeł.

Każde serce w tym mieście

Każda myśl, każda ręka sprawie oddana

Tej idei powinna być podporządkowana

Kujawy w jedno ciało, w jeden głos potężny zjednoczone

Muszą tego dokonać

Przygotować nowej kopalni bajeczną odsłonę

Solą tej ziemi stać się może

Turystyczną Mekką u boku Jadwigi Królowej

Dzieje Inowrocławia w soli przedstawione

Zabytki, postaci wyrzeźbione, pięknie podświetlone

To wszystko w najpiękniejszej kopalni w Polsce

Tam też bale, widowiska i niejeden koncert.

Czy warto inowrocławianinie, Kujawiaku, 

Polaku się jeszcze wahać?

Ten wielki plan trzeba wykonać

Nie można się strachać

Jak wspaniały silnik dla limuzyny

Była by kopalnia dla tej krainy.

Jak dla Krakowa Kościół Mariacki i Sukiennice

Monciak i molo dla Sopotu

Byłabyś perłą niespotykaną

Pełną królewskich przymiotów

Kolorem i blaskami klejnotów oślepiającą

Jedyną, niepowtarzalną, piękną i czarującą

Fascynowałabyś ludzi swoimi urokami

Wracali by tu ciągle jak zahipnotyzowani

Ogromna jest siła w tym projekcie

Uwierzcie w to ludzie, uwierzcie.

Oddycham już kopalnio twoim powietrzem

Spaceruję chodnikami nieco onieśmielony

Tajemniczością, urodą jednak zaskoczony

Wracam jak we śnie

Znam skądś te obrazy

Czy to ty?

Wróciłaś?

Jest to możliwe?

Stopy dotykają delikatnie powierzchni korytarzy

Jakby bały się że znikną

Że to tylko im się marzy

Że te tunele, barwne komory

To tylko marzenia

Pamięci wytwory

Kopalnio znowu jesteś?

Czy to tylko jakiś sen piękny, bajkowy?

Czy to jednak świat nasz rzeczywisty, nowy?

Czy to możliwe?

Serce mocno kołacze

Uwierzysz, że po Twej stracie

Cały czas wspominam

Dusza ma głośno płacze

Można Cię wskrzesić jak Chrystus Łazarza

Odrodzisz się, oślepisz swym pięknem

Rzucisz na kolana każdego
 kto chodnikami w baśniowy świat zmierza

Uratujesz to miasto ze snu zimowego

Kopalnio Nasza

Ty jesteś zdolna do tego.