Zaduszki u Stacha

Modlimy się za duszę Stacha

W ten dzień listopadowy

Dziedzicząc po nim ducha Ferdynandowej kawiarni

Dźwięki melodii fortepianowych

Atmosferę ożywionych dysput o sztuce

Pejzaż kujawski nad Szarlejskim jeziorem

Dobrze mi tu, choć dopiero się tego uczę

Gdybyś znowu został naszym meteorem

Może wróciłyby w Łojewie takie spotkania

Z muzyką, poezją, każdą sztuką, chwile flirtowania

Od rana do wieczora przy blasku świec

Klimat cyganerii pewnie już nie wróci

Ale czasem chciałoby się w takie klimaty uciec

Posiedzieć przy winie obok pobielanej chaty

Słuchać muzyki i gwarzyć jak to Kujawiacy.

W Łojewie zapowiada się bardzo ciekawe wydarzenie kulturalne, niestety obowiązki służbowe znowu uniemożliwiają mi uczestnictwo, ale w "Kronikach" nie może zabraknąć zapowiedzi tego unikalnego spektaklu i okolicznościowego wiersza mego autorstwa.

***

Jednoczy nas Stachu przy fortepianie

Płynie muzyka, pomykają strofy

Otwiera się dla nas niebo sztuki

Nie można tego przeoczyć.
 

Jaro dzieciom

Już w najbliższym czasie do rąk naszych dzieci i wnuków może trafić wyjątkowa, niezwykła książeczka edukacyjna pt. "Inowrocław-Miasto na soli".

Na naszym rynku nigdy dotąd nie pojawiło się jeszcze podobne wydawnictwo skierowane do czytelników w wieku przedszkolnym i niosące ważne historyczne i patriotyczne treści.
W prosty, zrozumiały sposób autorzy zamierzają pokazać maluchom historię naszego Inowrocławia od czasów założenia osady aż do dziś poprzez związki miasta z solą.
Historia jest ukazana poprzez proste kolorowe ilustracje, których autorem jest znakomity inowrocławski rysownik satyryczny Jarosław "Jaro" Wojtasiński i krótkie wesołe teksty napisane przez Tomasza Beltera.Wydawcą jest firma "Matimax".
Książeczka jest drukowana w drukarni Druk-Intro z zachowaniem wysoko specjalizowanego procesu drukowania. To warunek konieczny, aby papier i farby użyte do jej druku nie szkodziły dziecku.
Pomysł jest znakomity, oryginalny i jeśli spotka się z zainteresowaniem nie można wykluczyć, że powstaną kolejne książeczki dla dzieci dotyczące Inowrocławia i jego historii.
Powiem nawet więcej, to jest wielka szansa by wychować nasze dzieci i wnuki w szacunku do historii i tradycji tej ziemi, zaszczepić im zainteresowanie dziejami miasta i patriotyzm, tak wielkie słowa, ale tak właśnie to się zaczyna.
Nie możemy przepuścić takiej okazji i nie wykorzystać nadzwyczajnego talentu Jarka Wojtasińskiego ( po raz kolejny chylę czoła) do właściwego wychowania naszych pociech.

 W drukarni praca wre "pełną parą".
W moich "Kronikach" do ilustracji dodałem parę dzisiaj napisanych wierszyków.

Bursztyn na wozach wielkim szlakiem tu przybywał

Na olbrzymim targu nim handlowano

Askaukalis nazywało się wtedy to miasto

Złoto i wszystkie bogactwa świata

Można było nabyć w tamtych latach.

W wielkich garnkach zupa się gotuje?

Nie, to podgrzewana słona woda paruje

Na dnie tych naczyń sól zostanie

Takie było tego wielkiego gotowania zadanie.

***

Płynie słona woda po tężni

Nikt w jej pobliżu nie wypoczywa

Produkowano tutaj sól 

Prawdziwe bogactwo tu spływa.

 

Sól jak złoto wielką wartość miała

Ważne było nasze miasto

Królowie tutaj po ulicach chadzali

Na rynku Jadwiga do dziś pozostała.

W baśniowej kopalni nawet górnik się uśmiecha

Sól ściany maluje barwnymi kryształami

Za rogiem Skarbek, duch kopalni czeka

By nic złego się nie stało, czuwa nad górnikami.

Dzięki soli zbudowano Inowrocław

Przez wieki to była waluta mocna

Złoto, bursztyn, diamenty

I naszej ziemi biały skarb święty.

***

Pierwsze egzemplarze będzie można nabyć w stoisku w hali widowiskowo-sportowej podczas festynu rodzinnego z okazji Narodowego Święta Niepodległości.
Będzie to znakomity prezent na św. Mikołaja lub pod choinkę dla naszych maluchów,więc kupujmy.

Listopadowe Kalendarium Kujawskie

1

1918- urodził się Bernard Mrozowski, znany trener bokserski inowrocławskiej "Goplanii".

Zmarł w 1989 roku.

1936- zmarł Władysław Cegiel (ur.1853), nauczyciel, publicysta, pszczelarz, współzałożyciel Towarzystwa Pszczelarzy w Inowrocławiu (1880), współtwórca pierwszej w mieście biblioteki publicznej9prywatnej).

1939- w inowrocławskim starostwie hitlerowcy dokonali aresztowania 39 księży z miasta i okolicy.

2

1942- Niemcy założyli obóz pracy dla Żydów w Kruszwicy

1946- zmarł Andrzej Dzikiewicz (ur.1877), malarz, nauczyciel w latach 1924-1939 uczył rysunku w Gimnazjum Jana Kasprowicza. malował pejzaże, portrety religijne, próbował malowania na szkle, drzeworytu, a także rzeźby. Wykonał m.in. oryginalną kapliczkę w stylu góralskim dla inowrocławskiej szkoły.

3

1794- w Warszawie w walce z wojskami rosyjskimi zginął Jakub Jasiński (ur. 1759 w Szarleju), generał w powstaniu kościuszkowskim, jakobin polski, poeta. Wsławił się wznieceniem insurekcji w Wilnie.

4

1917- powstało Kółko Rolnicze w Lisewie Kościelnym

1957- wicepremier Zenon Nowak dokonał otwarcia Janikowskich Zakładów Sodowych

1980- zmarł Józef Bączkowski (ur.1902), nauczyciel, żołnierz Armii Krajowej, działacz społeczny.

W latach 1945- 1970 pracował w I Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Jana Kasprowicza

( później I LO) w Inowrocławiu jako nauczyciel wychowania fizycznego.

Wychował grono świetnych sportowców, twórca znakomitych drużyn koszykarskich.

5

1940- w Żyrardowie zmarł ks. Romuald Sołtysiński (ur.1878), od 1906 r. wikary a następnie proboszcz w Siedlimowie, w latach 1929-1939 proboszcz w Rzadkwinie, wybitny działacz społeczny, członek licznych organizacji rolniczych i kulturalnych.

1989- uroczystą mszą św. z udziałem chóru katedralnego z Gniezna zainaugurowany został w Inowrocławiu "V Tydzień Kultury Chrześcijańskiej" organizowany przez Klub Inteligencji Katolickiej.

6

1897- urodził się Stanisław Kiełbasiewicz, jeden z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej w Inowrocławiu.Zginął w 1939 roku podczas "krwawej nocy" w inowrocławskim więzieniu.

7

1911-zapadł się dom przy ulicy Orłowskiej w Inowrocławiu, powstało zapadlisko o powierzchni 1400 m kw.

1942- w rejonie Suchatówki hitlerowcy rozstrzelali 144 Polaków.

8

1924- ksiądz Antoni Laubitz został biskupem sufraganem gnieźnieńskim

1925- powstało Kujawskie Towarzystwo Społeczne w Inowrocławiu

9

1887- w Strzelnie ukazało się czasopismo "Nadgoplanin"

1964- Wincenty Domisz został przewodniczącym Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Inowrocławiu.

10

1912- na ulice Inowrocławia wyjechał pierwszy tramwaj.

Linię tramwajową wykonało Berlińskie Towarzystwo Elektryczne.

1939- w lesie koło Zajezierza rozstrzelany został przez hitlerowców ks. Bolesław Jaśkowski (ur.1884), dłogoletni proboszcz inowrocławskiej parafii farnej, społecznik.

11

1845- urodził się Marcin Kazimierz Nowakowski, kupiec inowrocławski, działacz narodowy i kulturalny, właściciel znanego składu towarów kolonialnych. Na przełomie stuleci odbywały się u niego popularne wieczory literackie. Zmarł w 1916 roku.

1985- w Poznaniu zmarł Witold Degler (ur.1915), znany satyryk i poeta, współpracownik "Szpilek" i "Karuzeli". W czasie okupacji pracował w Kruszwicy i wstąpił tam w szeregi Polskiej Armii Powstańczej: w latach1943-1945 więziony m.in. na Błoniach.

12

1415- król Władysław Jagiełło rozszerzył przywilej z sierpnia tego roku i nadał pakoskim mieszczanom zwolnienie od opłat celnych na terenie całej Korony.Podobny przywilej posiadał na Kujawach tylko Brześć Kujawski.  

13

1876- powstało Kółko Rolnicze w Strzelnie

14

1898- urodził się Feliks Adamski, zakonnik, senior oblatów polskich. Pełnił różne funkcje zakonne m.in. był mistrzem nowicjatu i superiorem w Markowicach.Brał udział w I wojnie światowej, powstaniu wielkopolskim i wojnie polsko-bolszewickiej, podczas II wojny światowej więziony w obozach koncentracyjnych.

15

1880- w Inowrocławiu urodził się Stanisław Łabendziński, chemik, geograf, działacz ochrony przyrody, długoletni dyrektor Gimnazjum Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy. Zmarł w 1933 r.      

1921- 4 Kujawski Pułk Artylerii Lekkiej przeniesiony został z Włocławka do Inowrocławia.

1931- zmarł Józef Eckert (ur.1870), restaurator, działacz narodowy i społeczny.Był prezesem i sekretarzem okręgowym Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", w latach 1918-1919 komendantem inowrocławskiej Straży Ludowej, w okresie II Rzeczypospolitej- naczelnikiem Okręgu VI Wielkopolskiego Związku Straży Pożarnych w Inowrocławiu.

1990- zmarł Zbigniew Lissowski (ur.1934 w Białożewinie na Pałukach), nauczyciel historii, w latach 1978-1990 dyrektor II LO im. Marii Konopnickiej w Inowrocławiu.

16

1912- urodził się Stanisław Dyzma Prosiński, chemik-organik, profesor Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu. Opublikował ponad 100 prac na temat właściwości drewna.Wychowanek i krótko po wojnie nauczyciel Gimnazjum Jana Kasprowicza.

1914- w Gnieźnie zmarł Modest Maryański(ur.1854), podróżnik, odkrywca, publicysta. W czasie podróży po Australii odkrył złoża złotonośne, stając się właścicielem kopalni złota"Maryański Syndicate".Gromadził okazy geologiczne, botaniczne i zoologiczne, które przekazał Poznańskiemu Towarzystwu Przyjaciół Nauk.Pochodził z chłopskiej rodziny rodem z Gniewkowa.

17

1893- w Strzelnie zmarł ks. dr Antoni Kantecki(ur.1847), proboszcz strzeleński, publicysta, prezes Towarzystwa Pomocy Naukowej im. Karola Marcinkowskiego.

1927- otwarto nowy gmach szkolny Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego im. Marii Konopnickiej w Inowrocławiu.

18

1938- w Janowej Dolinie na Wołyniu zginął wskutek zaczadzenia Witold Koczorowski (ur.1912 w Inowrocławiu), utalentowany grafik, ilustrator książek, twórca exlibrisów.   

19

1959- powstało Towarzystwo Miłośników Miasta Inowrocławia.

20

1908- w Warszawie zmarł Tomasz Pajzderski (ur.1864), architekt, twórca m.in. wnętrza klasycystycznego pałacu w Lubostroniu oraz gmachu hotelu "Bast" z salą teatralną w Inowrocławiu, czy też poznańskiego "Bazaru".

21

1947- w Inowrocławiu zmarł ks.Kazimierz Miaskowski (ur.1875),proboszcz w Ostrowie k. Janikowa

i Gniewkowie, autor licznych prac z historii Kościoła.

22

1928- w Morano (włoski Tyrol) zmarł dr Walter Buresch (ur.1860), ostatni niemiecki starosta inowrocławski w okresie zaborów, autor obszernej pracy "Der Kreis Hohensalza"(1911).

1929- zmarł inż. Leon Czarliński (ur.1860),właściciel i dyrektor inowrocławskiej Fabryki Maszyn Rolniczych"Głogowski i Syn", organizator życia gospodarczego  i społecznego na Kujawach.

23

1227- w Marcinkowie Górnym koło Gąsawy zginął książę krakowski Leszek Biały (ur.1186 lub 1887).

24

1856- w Pieraniu urodził się Witold Józef Preyss h. Jastrzębiec, inżynier, działacz społeczny. 

W 1870 r. założył tajne koło młodzieży polskiej im. Tomasza Zana (TTZ) w gimnazjum inowrocławskim.Zmarł w 1932 r. w Rękawczynie. Jego syn Jerzy (pseu.Waldorf), był wybitnym pisarzem i krytykiem muzycznym.

25

1909- odbyły się wybory do inowrocławskiej Rady Miejskiej, w rezultacie których radnymi zostali wyłącznie Niemcy i Żydzi.

26

1927- na cmentarzu w Górze ( w grobowcu rodziny Znanieckich) pochowany został Stanisław Przybyszewski- "Meteor Młodej Polski"(ur.1868, zmarł 23 listopada w Jarontach).

27

1899- zmarł Ernest Hesse 9ur.1857), burmistrz inowrocławski.

28

1257- biskup włocławski Wolimir ogłosił w Parchaniu bullę papieża Aleksandra IV.

1983- powstało Towarzystwo Miłośników Miasta Strzelna.

29

1967- zmarł Alfred Waldemar Szwarkert (ur.1896), adwokat, prezes Stronnictwa Demokratycznego  

w Inowrocławiu, ojciec Andrzeja(Jędrka 1933-1944), najmłodszego powstańca warszawskiego.

30

1238- najstarsza wzmianka źródłowa o klasztorze OO.Franciszkanów w Inowrocławiu.

1902- w Inowrocławiu zmarł Samuel Hoeniger, prawnik, współtwórca T.A."Solanki  Inowrocławskie"( 1875).

  

  

   

        

Co warto zobaczyć w Inowrocławiu ?

Dzisiaj zapraszam na spacer po Inowrocławiu i odwiedzenie najciekawszych miejsc.
Zaczniemy go pod Bazyliką Mniejszą czyli naszym kościołem pw. Imienia NMP zwanym "Ruiną".

 Kilkuwiekowy cmentarz obok "Ruiny"

 Pomnik Powstańców Wielkopolskich.

 "Królówka"- deptak Królowej Jadwigi.

 Teatr Miejski, a w nim Instytut Prymasowski i stała wystawa solnictwa.
 

 Miniatura kościoła i klasztoru św. Franciszka.

 kościół pw. św. Mikołaja

 Ocalały fragment średniowiecznych murów obronnych Inowrocławia.

 Pomnik Jana Kasprowicza- inowrocławskiego wieszcza.

Błogosławi święty Jan Paweł II............

 Skwer Obrońców Inowrocławia.

 

 Fontanna na rynku

 Spacerująca królowa Jadwiga.

Miejsce gdzie stała ratuszowa wieża.
 

W błękitnej kamienicy wystawa Askaukalis

 W Muzeum wiele ciekawych wystaw i ekspozycji.

 Park Solankowy, u wejścia wita wielki paw.

 Chluba naszego miasta- Tężnie.

 Ogrody Papieskie.

 Stadnina koni "Stangret"

 Nowe Solanki: oczko wodne, plaża, grill, tor rowerowy i kilometry alejek spacerowo-rowerowych.

 Aleja Gwiazd.

 Jeden z efektownych dywanów kwiatowych....

 Sympatyczna mieszkanka Solanek.................

 Generał Sikorski odpoczywa na ławeczce pod platanem.

 W muszli koncertowej wiele ciekawych wydarzeń nie tylko muzycznych........

 Plac zabaw uwielbiany przez dzieciaków........

 Ogrody Zapachowe.

 Pijalnia wód mineralnych i tereny zielone wokół sanatorium "Przy Tężni"

 Kompleks pijalni wód mineralnych, palmiarni i Chaty Kujawskiej......

Jedyny w Polsce pomnik teściowej.......

Malowidło z muralu na murze przy Teatrze Letnim.
To tylko kilka najciekawszych inowrocławskich 'miejscówek"......zapraszamy